دو مورد از متداول ترین فرمت های فایل دیجیتال صوتی MP3 و WAV نام دارند که هر دو نقش بسیار مهمی در دنیای صدای دیجیتال ایفا می کنند. ابتدا در مورد ریشه و خانواده این فرمت ها می گوییم:
Lossless (بی ضرر یا بدون اتلاف) و Lossy (مضر یا با اتلاف)
Lossless: بعضی از فایل های صوتی به هنگام ضبط یا پخش, صدا را با بالاترین کیفیت ممکن و حداقل دستکاری و تاثیر بر روی کاراکترای صوتی باز تولید می کنند و داده چندانی در این روند از دست نمی دهند.
فرمت هایی مانند WAV, Flac, Aiff و… از این دسته یعنی Lossless یا بی ضرر هستند.
Lossy: فایل های صوتی هستند که با هدف کاهش حجم, برخی از اطلاعات کم اهمیت آن ها حذف و فشرده شده اند. فرمت هایی مانند MP3, m4a, ogg و… از این دسته هستند.
می توانید این مطلب را به صورت خلاصه تماشا کنید:
فرمت WAV چیست؟
WAV یک نوع فرمت فایل های صوتی غیر فشرده (Uncompressed) می باشد.
این فرمت توسط شرکت مایکروسافت و آی بی ام طراحی شد.
به عنوان یک فرمت Lossless فایل های WAV دارای نرخ نمونه برداری (Sampling Rate) و عمق بیت (Bit-Depth) بسیاری بالایی هستند و تمام فرکانس های قابل شنیده شدن توسط گوش انسان را به خوبی در بر می گیرند.
فایل WAV از تکنیکی به اسم PCM (Pulse Code Modulation) برای بازتولید صدا استفاده می کند که در مطالب آینده این تکنیک را شرح خواهیم داد.
فرمت MP3 چیست؟
فرمت MP3 مشهورترین نوع فایل Lossy و فشرده شده (Compressed) است که توسط شرکت MPEG. طراحی شده است.
در فرمت MP3 جهت کاهش حجم فایل, فرکانس هایی که به سختی توسط گوش انسان قابل تشخیص هستند توسط الگوریتم این فرمت حذف می شوند.
چرا از فرمت WAV بجای MP3 استفاده کنیم؟
بسترهای پخش صدا مثل اینستاگرام, یوتیوب, اسپاتیفای و… به صورت پیش فرض به دلایل مختلف مثل ذخیره سازی اقتصادی و افزایش سرعت, فایل های صوتی را فشرده سازی می کنند که این امر موجب افت کیفیت صدا می شود. افت صوتی با ارائه فایل کیفیت پایین به این بسترها دوچندان می شود. پس برای ارائه بهترین صدا به مخاطب همیشه از فرمت های حرفه ای مثل Wav استفاده کنید.
راستی فراموش نکنید که با تغییر فرمت یا کانورت Mp3 به wav نمی توانید اطلاعات از دست رفته را بازگردانید.
تفاوت فرمت WAV و MP3
حجم فایل
هدف اصلی از طراحی فرمت MP3 ایجاد تعادل بین کیفیت و حجم فایل صوتی بود.
به علت اینکه فایل های MP3 بسیار کم حجم هستند, به راحتی در اینترنت منتشر می شوند و در فضاهای محدود تعداد بسیار بیشتری از آنها قابل ذخیره هستند, در حالی که فایل های WAV بسیار حجیم بوده و به طور متوسط برای هر دقیقه ۱۰ مگابایت فضا را اشغال می کنند.
کیفیت
واضح ترین اطلاعات حذف شده در فرمت mp3 در فرکانس های بالای ۱۸۰۰۰هرتز اتفاق می افتد. همچنین استفاده از فرمت MP3 (مخصوصا با بیت ریت پایین) باعث ایجاد برخی عوارض و نواقص صوتی (مانند کاهش قدرت باند فرکانسی بم) بر روی صدا می شود.
بیشتر بخوانید: چند نکته برای ضبط صدای با کیفیت
آخرین به روز رسانی در تاریخ ۲۱ تیر ۱۴۰۳ توسط ویوپارک